โรคอัลไซเมอร์ รู้เร็ว รักษาเร็ว ชะลอความถดถอยได้
โรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s disease) เป็นสาเหตุอันดับหนึ่งของภาวะสมองเสื่อม โดยพบว่าในปี ค.ศ.2019 ประเทศไทยมีผู้ป่วยภาวะสมองเสื่อมประมาณ 670,000 ราย และคาดการณ์ว่าน่าจะเพิ่มเป็น 2,390,000 ราย ในปี ค.ศ.2050 ภาวะสมองเสื่อมนอกจะทำให้ผู้ป่วยไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองในการใช้ชีวิตประจำวันได้แล้ว ยังส่งผลให้ผู้ดูแลต้องสละทั้งเวลา กำลังกาย กำลังใจ และทุนทรัพย์จำนวนมากเพื่อช่วยเหลือบุคคลอันเป็นที่รักให้มีความสุขในบั้นปลายชีวิต เนื่องจากโรคอัลไซเมอร์นั้นปัจจุบันยังไม่มีวิธีที่ทำให้ผู้ป่วยหายขาดจากโรคได้
โรคอัลไซเมอร์เกิดจากอะไร?
โรคอัลไซเมอร์เกิดจากการมีโปรตีนร้าย 2 ชนิด ที่เรียกว่า ‘อมิลอยด์’ และ ‘ทาว’ สะสมมากผิดปกติในเนื้อสมองของผู้ป่วย เมื่อโปรตีนทั้ง 2 ชนิดนี้สะสมมากขึ้นเรื่อยๆ เซลล์สมองจะตาย ทำให้ปริมาตรของเนื้อสมองน้อยลง เมื่อเซลล์สมองตายมากถึงระดับหนึ่ง ความสามารถของสมองจะค่อยๆ ถดถอยลงอย่างช้าๆ จนเข้าสู่ภาวะสมองเสื่อมในที่สุด
อาการของโรคอัลไซเมอร์
อาการภาวะสมองเสื่อมจากโรคอัลไซเมอร์มีอยู่หลายอย่าง เช่น ความจำแย่ลง ซึ่งมักเป็นอาการนำก่อนมีอาการอื่นๆ ตามมา ญาติหรือผู้ใกล้ชิดอาจจะสังเกตได้ว่า ผู้ป่วยหลงลืมคำพูด หลงลืมเหตุการณ์ที่เพิ่งเกิดขึ้นในช่วง 2-3 วันที่ผ่านมา อาจมีอาการถามคำถามเดิมซ้ำๆ หรือเล่าเรื่องเก่าๆ ซ้ำๆ อาการในระยะถัดมา คือความสนใจจดจ่อจะลดลง ความสามารถในการตัดสินใจ หรือการแก้ปัญหาในชีวิตประจำวันลดน้อยลง พูดน้อยลง เข้าใจภาษาน้อยลง หลงทิศทาง ความสามารถในการเข้าสังคมลดลง ผู้ป่วยบางรายอาจจะมีอารมณ์หรือพฤติกรรมเปลี่ยนแปลง เช่น หงุดหงิดง่ายขึ้น ซึมเศร้า เบื่อหน่าย เฉื่อยชา หรือหลงผิด เช่น คิดว่าผู้อื่นขโมยของของตนไป
วิธีการตรวจวินิจฉัยโรคสมองเสื่อมอัลไซเมอร์
การตรวจวินิจฉัยโรคสมองเสื่อมอัลไซเมอร์มีอยู่ 5 รูปแบบหลักคือ
สัมภาษณ์หรือซักประวัติผู้ป่วยและญาติอย่างละเอียด และเน้นถึงความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นของผู้ป่วย
ตรวจร่างกายทางระบบประสาท
ตรวจด้วยการทำแบบทดสอบความสามารถของสมอง
ตรวจเลือดเพื่อหาสาเหตุของภาวะสมองเสื่อม
ตรวจภาพถ่ายสมอง ซึ่งปัจจุบันแนะนำให้ตรวจด้วยการทำเอ็มอาร์ไอ (MRI : Magnetic Resonance Imaging) ซึ่งเป็นการตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า
ทั้ง 5 วิธีตรวจดังกล่าว จะต้องทำควบคู่กันไปทั้งหมด โดยประสาทแพทย์ จิตแพทย์ หรือ แพทย์เวชศาสตร์ที่เชี่ยวชาญในการดูแลรักษาโรคอัลไซเมอร์และภาวะสมองเสื่อม เมื่อตรวจครบทั้ง 5 อย่างแล้ว แพทย์จะสรุปผลการตรวจให้ผู้ป่วยและญาติทราบถึงการวินิจฉัยโรคที่แม่นยำ
ที่มา : โรงพยาบาลพญาไท